รับมือมิถุนาหน้าฝนด้วยเมนูน้ำศศิรส-สมุนไพรไทย

06 Jun 2020

 

เมนูที่ 3 น้ำศศิรส (辛木橘汁) 

 

(ภาพ 1 น้ำศศิรส - จีน)

 

เครื่องดื่มสมุนไพรไทยที่อุดมด้วยประโยชน์และสรรพคุณมากมาย และจากสองสูตรน้ำสมุนไพรที่ได้นำมาเล่าและเรียบเรียงสู่ท่านผู้อ่านไปแล้วนั้นจึงยิ่งทำให้เรามั่นใจได้ว่าสมุนไพรไทย สูตรนี้เป็นการผสมผสานระหว่างมะตูม (木橘 mu4 ju2) และ ขิง (姜 jiang1) เข้าด้วยกันได้อย่างลงตัว และในฉบับนี้เราจึงนำเสนอเมนูที่ 3 โดยแพทย์แผนไทยอิทธิพัฒน์ เนตรทิพวัลย์ (หมอโอ๊ต) ได้ตั้งชื่อเมนูนี้ว่า น้ำศศิรส ซึ่งที่มาของชื่อนี้คือการปรุงจากส่วนผสมของขิงที่มีสรรพคุณบรรเทาอาการหวัด และมะตูมที่มีสรรพคุณแก้ร้อนใน กระหายน้ำ เป็นยาบำรุงกำลัง เหมาะสำหรับผู้ที่อ่อนเพลียและช่วยฟื้นไข้ โดย เฉพาะมะตูมให้กลิ่นหอมและมีรสหวาน ส่วนขิงให้ความหอมเป็นเอกลักษณ์เฉพาะสามารถดื่มได้บ่อยมีประโยชน์ต่อร่างกายเพื่อสุขภาพที่ดี ดังนั้นเมื่อต้มสมุนไพรทั้งสองรวมกันสีของน้ำสมุนไพรมีเหลืองอำพันคล้ายดั่งแสงจันทร์ในยามค่ำคืน จึงเป็นที่มาของชื่อสูตรน้ำสมุนไพรนี้ 

 

(ภาพ2 ท่วงท่าฝึกพลังลมปราณ)

 

ดังนั้นในฉบับนี้เราจึงพาผู้อ่านมาทำความรู้จักกับสูตรน้ำสมุนไพรที่ผสมผสานระหว่างสรรพคุณของขิงซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีในมุมมองของแพทย์แผนไทยและแพทย์จีน

ในด้านแพทย์แผนไทยเรารู้ถึงสรรพคุณของขิงกันเป็นอย่างดีแล้วว่าสรรพคุณมากมาย แล้วในส่วนของแพทย์แผนจีน (中医药zhong1 yi1 yao4) พูดถึงสรรพคุณของขิงไว้ว่า  

 

(ภาพ 3 แพทย์แผนไทยอิทธิพัฒน์ เนตรทิพวัลย์)

 

ขิงเป็นสมุนไพรที่มีกลิ่นและรสเฉพาะตัว แต่สามารถนำมาแปรรูปเป็นของหวาน อาหารคาว หรือเครื่องดื่มได้หลายรูปแบบสารสำคัญที่ออกฤทธิ์ในขิง มีฤทธิ์ต้านการอาเจียน ช่วยขับลม และลดอาการจุกเสียดได้ขิงมีสารอาหาร วิตามิน แร่ธาตุสำคัญๆ มากมาย เช่น โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน เหล็ก แคลเซียม ฟอสฟอรัส จึงมีคุณประโยชน์ต่อร่างกายด้วย ขิงมีทั้งประโยชน์และโทษ หากไม่แน่ใจว่าสุขภาพคุณเป็นอย่างไร ตอนนี้ภายในร่างกายรู้สึกร้อนไปหรือเย็นเกินไป ช่วงนี้เหมาะกับการดื่มน้ำขิงขนาดไหน ผู้เขียนแนะนำว่าควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อน

 

(ภาพ4 มะตูมแห้ง)

 

มะตูม เป็นพืชสมุนไพรไทย มีรสหวานนิดหน่อย ที่สำคัญมีสรรพคุณเป็นยาป้องกันอาการท้องเสียอย่างรุนแรงที่เกิดจากโรคบิดได้ด้วย เนื่องจากมีสารเลกติน (Lectins) ที่ช่วยต้านเชื้อบิดชิเกลล่าอันเป็นสาเหตุของโรคบิดไม่มีตัว ดังปรากฏในงานวิจัยอีกชิ้นที่พบว่าสารสกัดจากผลมะตูมช่วยยับยั้งเชื้อบิดชิเกลล่าและลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคบิด มะตูมจึงอาจช่วยรักษาและป้องกันอาการท้องเสียได้จริงตามที่มีกล่าวอ้างในตำรับยาอายุรเวท

 

เมื่อเห็นประโยชน์และสรรพคุณของสมุนไพรทั้งสองแล้ว ก็ถึงเวลากลับมาลองเรียนภาษาจีนกันแล้วค่ะ

มาเรียนภาษาจีนจากสูตรน้ำสมุนไพรศศิรสกันค่ะ

 

ตารางที่ 2 สรรพคุณน้ำศศิรสที่ช่วยต้านโควิด-19

คำศัพท์

คำอ่านพินอิน

คำอ่านภาษาไทย

ความหมาย

主治

zhǔzhì

จู่จื้อ

สรรพคุณ (ในการรักษา)

1.化痰

huà tán

ฮว่าถัน

ละลายเสมหะ

2.止咳

zhǐké

จื๋อเข่อ

แก้ไอ

3.预防伤风感冒 

yùfáng shāngfēng gǎnmào

ยวี่ ฝัง ซัง เฟิง กั่น เม่า

ช่วยแก้หวัด

4.开胃健脾

kāiwèi jiàn pí

ไค เว่ย เจี้ยน ผี

เรียกน้ำย่อยบำรุงม้าม

5.杭氣化效应

háng qì huà xiàoyìng

หัง ชี่ ฮว่า เซี่ยว ยิ่ง

ช่วยขับลม

6.消化不良

xiāohuà bùliáng

เซียว ฮว่า ปู้ เหลียง

ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น

 

สำหรับเมนูสุดท้ายกับการรับมือในช่วงมิถุนาหน้าฝนจะเป็นน้ำสมุนไพรสูตรไหนนั้น โปรดรอคอยติดตามอ่านต่อไปในฉบับหน้าค่ะ 好期待哦!

                     

ดร.ณัฐฌาภรณ์ เดชราช (庄秀玉博士)

อาจารย์ประจำภาควิชาภาษาจีน คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต  

 

"

ผู้จัดทำ

บทความที่คุณอาจสนใจ