ถ้าจะนำการแพร่ระบาดและอิทธิฤทธิ์พิษภัยของไวรัสโควิด-19 ไปสร้างเป็นภาพยนตร์ไทย จะเริ่มต้นจากตรงไหนและพัฒนาให้มี “เรื่อง” และ “รูป” เป็นเช่นไร
ลำดับแรก ต้องเลือกว่าจะสร้างเป็นภาพยนตร์ประเภทใด และสร้างให้ใครดู โดยมี 3 ทางเลือกได้แก่
1. เป็นภาพยนตร์สารคดี (documentary) สำหรับคนดูเฉพาะกลุ่ม
2. เป็นภาพยนตร์ที่สมมติขึ้น (fiction) สำหรับคนดูมวลชน
3. เป็นภาพยนตร์ อะวังการ์ด (avant-garde) หรือ ภาพยนตร์ทดลอง (experimental film) สำหรับคนดูผู้สนใจศิลปะ
หลังจากเลือกได้แล้ว ลำดับต่อมาเป็นการเลือกประเด็น แนวทาง และลักษณะการนำเสนอ
กรณีเลือก 1
เลือกต่อว่าจะเล่าเรื่องของใคร อาทิ
ก. บุคลากรทางการแพทย์
ข. ผู้ติดเชื้อ (เช่น คู่สามีภรรยาคนดัง)
ค. นายกรัฐมนตรี หรือ
ง. คนจนผู้ได้รับผลกระทบ
จากนั้น ก็เลือกว่าจะเล่าเรื่องแบบใด แบบเน้นบุคคลในเรื่อง อย่าง Citizenfour หรือ ผ่านการสัมภาษณ์อย่าง The Master และ Girls Don’t Cry
กรณีเลือก 2
อาจนำข้อ ก-ง ในข้อ 1. มาเป็น “เรื่อง” และ “ตัวละคร” แล้วต่อ เติม เสริม และแต่งด้วยเทคนิคการเขียนบทและเทคนิคของภาพยนตร์(อาทิการจัดแสงและการตัดต่อ) และแน่นอนว่ามีการแสดง
กรณีนี้ ก็ต้องพิจารณาต่อไปว่าจะให้เป็นภาพยนตร์ตระกูลใด อาทิ สะท้อนปัญหาสังคม หรือตลก
ภาพยนตร์สะท้อนปัญหาสังคมอาจเหมาะสำหรับ ก. ข. และ ง.
ความยากของการเลือกข้อนี้ก็คือ จะทำอย่างไรให้เทียบเท่าหรือดีกว่า Contagion ของ สตีเว็น โซเดอร์เบิร์ก (2011)
แต่ถ้าเลือกข้อ ค.น่าจะเหลือทางเลือกเดียว คือ ตลก (comedy) และตลกล้อเลียน (parody) น่าจะมีความเป็นไปได้มากที่สุดที่จะได้สร้าง ได้ออกฉาย และถูกใจมวลชน (อย่างน้อยก็ส่วนหนึ่ง)
ถ้าเป็นตลกเสียดสี (satire) แบบ Parasite อาจจะเขียนบทได้ ถ่ายทำเสร็จ แต่โอกาสได้ฉายอาจเท่าๆ กับการที่คนกวาดถนนทุกคนจะได้รับการฉีดวัคซีนภายในปี 2563
กรณีเลือก 3
ผู้สร้างภาพยนตร์ประเภทนี้อาจนำภาพไวรัสมาเติมสีบนผ้าใบ ให้เป็นงานจิตรกรรมแล้วนำไปซ้อนบนละครเวทีที่ซ้อนอยู่ในภาพยนตร์ที่ซ้อนในภาพยนตร์ หรืออาจสร้างให้ ไวรัสโควิด-19 แปรรูปเป็นประธานาธิบดีจมอเวจีสีชมพู โดยมี “ฮู” ระเหยจากชายหาดบนหิมาลัย(ให้ดูเหนือจริง)
………
เชื่อว่า ขณะนี้ มีบางคนบนโลกใบนี้กำลังคิดถึงการนำไวรัสโควิด-19 มาสร้างเป็นภาพยนตร์ บางคนอาจกำลังเสนอขายแนวคิด บางคนลงมือเขียนเรื่อง บางคนกำลังรวบรวมบันทึกภาพเหตุการณ์ และบางคนอาจเขียนบทร่างแรกเสร็จแล้ว
ในอนาคต ไม่ช้าก็เร็ว เชื่อว่าจะมีภาพยนตร์ว่าด้วยไวรัสโควิด-19 ออกฉาย อาจมีทั้งที่เป็นสารคดี และที่เป็นเรื่องสมมติ และหวังว่า 1 ในนั้น จะเป็นภาพยนตร์ไทย
*ผู้เขียน: รศ.ดร.กฤษดา เกิดดี สาขาวิชาการภาพยนตร์ดิจิทัล วิทยาลัยนิเทศศาสตร์ ม.รังสิต
"