เทคโนโลยีอาหาร
Food Technology
 

คณะเทคโนโลยีอาหาร
FACULTY OF FOOD TECHNOLOGY

หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาเทคโนโลยีอาหาร
หลักสูตรธุรกิจอุตสาหกรรมอาหาร สาขาธุรกิจอุตสาหกรรมอาหาร

cab.rsu.ac.th/food

เทคโนโลยีอาหาร หรือวิทยาศาสตร์การอาหาร คือ ศาสตร์ที่นำความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ชีวภาพและกายภาพ (ชีววิทยา เคมี ฟิสิกส์) และวิศวกรรมศาสตร์ (เทคโนโลยีการผลิต) มาเป็นพื้นฐาน เพื่อศึกษาธรรมชาติของอาหาร เช่น โครงสร้างภายใน สารที่มีคุณค่า การเน่าเสีย และเพื่อใช้ประโยชน์โดยเฉพาะการถนอมและแปรรูปอาหารในระดับอุตสาหกรรม เทคโนโลยีอาหารไม่ใช่คหกรรมศาสตร์ นักเทคโนโลยีอาหารไม่ใช่พ่อครัวแต่เป็นนักวิทยาศาสตร์


ความสำคัญ
ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรม อุตสาหกรรมของประเทศจึงอาศัยผลิตผลเกษตรเป็นรากฐานสำคัญ อุตสาหกรรมสำคัญที่ใช้ผลิตผลเกษตรเป็นวัตถุดิบในสัดส่วนสูงมาก คือ อุตสาหกรรมอาหาร ความก้าวหน้าของอุตสาหกรรมอาหารจึงก่อให้เกิดการเพิ่มมูลค่าผลิตผลเกษตรและเพิ่มศักยภาพการค้ากับต่างประเทศด้วยการส่งออกสินค้าอาหาร ซึ่งปัจจุบันประเทศไทยเป็นผู้ส่งออกอาหารติดอันดับ 1 ใน 5 ของโลก ทำรายได้ให้กับประเทศได้ปีละกว่า 1 ล้านล้านบาท มีอัตราการเติบโตปีละกว่า 10% มีโรงงานผลิตอาหารมากกว่า 50,000 แห่ง โดยเป็นโรงงานขนาดใหญ่มากกว่า 10,000 แห่ง รวมทั้งประเทศไทยยังมีนโยบายของสำคัญ ในการเป็นศูนย์กลางการผลิตอาหารของโลก ตามแนวคิดครัวไทยสู่ครัวโลก (Kitchen to the World) ดังนั้นธุรกิจไม่ว่าใหญ่เล็กจึงต้องพัฒนาเทคโนโลยีการผลิต เพิ่มคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ เพื่อให้ทันความต้องการผู้ซื้อ และมาตรฐานการค้าที่เข้มงวดขึ้นอยู่ตลอด องค์ความรู้ด้านเทคโนโลยีอาหารจึงเป็นพื้นฐานสำคัญที่สุดของการพัฒนาอุตสาหกรรมอาหารที่เป็นปลายทางสำคัญของผลิตผลเกษตรของประเทศไทยให้ก้าวหน้าต่อไป ซึ่งจะย้อนกลับไปสู่ความเป็นอยู่ทีดีขึ้นของเกษตรกรไทยในที่สุด


หลักสูตรเทคโนโลยีอาหาร

ระบบการศึกษา   ทวิภาค (2 ภาคการศึกษาต่อปี)
ระยะเวลาการศึกษา   4   ปี
จำนวนหน่วยกิตรวม   134   หน่วยกิต
ค่าใช้จ่ายตลอดหลักสูตร          ประมาณ   393,750   บาท


สาระสำคัญในหลักสูตร

  • องค์ประกอบเคมีและปฏิกิริยาเคมีในอาหาร
  • จุลินทรีย์ที่ทำให้อาหารเน่าเสียและจุลินทรีย์ก่อโรคในอาหาร
  • อาหารและโภชนาการ
  • การตรวจวิเคราะห์อาหารทางด้านเคมี โภชนาการ และจุลินทรีย์
  • การจัดการและการเตรียมวัตถุดิบสำหรับอุตสาหกรรมอาหาร
  • เทคโนโลยีการถนอมอาหาร การแปรรูปอาหาร และการบรรจุอาหาร ในระดับอุตสาหกรรม
  • มาตรฐานและกฎหมายอาหาร การประกันคุณภาพและความปลอดภัยอาหาร
  • สามารถเลือกเรียน กลุ่มวิชาชีพเลือก (15 หน่วยกิต) ได้ 2 กลุ่ม คือ
  1. กระบวนการแปรรูปอาหาร (food processing)

สร้างนักเทคโนโลยีอาหารที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะ ในการสร้าง ดำเนินการ และบริหารจัดการโรงงานอุตสาหกรรมอาหาร ได้แก่ นวัตกรรมเทคโนโลยีการแปรรูปอาหาร การออกแบบกระบวนการผลิตและโรงงานผลิตอาหาร การจัดการโรงงานผลิตอาหาร การจัดการซัพพลาย เชน และโลจิสติกส์สำหรับอุตสาหกรรมอาหาร รวมทั้งเทคโนโลยีการแปรรูปอาหารเฉพาะด้าน เช่น ผลิตภัณฑ์เนื้อสัตว์ ผลิตภัณฑ์เบเกอรี่ ผลิตภัณฑ์นม ผลิตภัณฑ์เครื่องดื่ม ฯลฯ

  1. พัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร (food product development)

สร้างความเป็นนักวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร โดยเฉพาะอาหารเพื่อสุขภาพที่เป็นเทรนด์ของปัจจุบันและอนาคต โดยมีทักษะที่สำคัญ ได้แก่ หลักการและขั้นตอนการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร การประเมินคุณภาพทางประสาทสัมผัสของอาหาร การประเมินอายุการเก็บรักษาของอาหาร การออกแบบและเทคโนโลยีบรรจุภัณฑ์อาหาร และเทคโนโลยีอาหารเพื่อสุขภาพ


จุดเด่น

  • มีโรงงานต้นแบบ ที่ย่อส่วนจากโรงงานอุตสาหกรรมอาหารหลายๆ ประเภทมาไว้ในที่เดียวกัน โดยมีการออกแบบอย่างถูกหลักสุขลักษณะและใช้เครื่องจักรที่ทันสมัยไม่ต่างจากโรงงานผลิตอาหารจริง รวมทั้งมีห้องปฏิบัติการตรวจวิเคราะห์คุณภาพอาหารเพื่อลงมือปฏิบัติในสภาพเหมือนจริง สร้างทักษะและความคุ้นเคย ช่วยลดภาระผู้ประกอบการในการฝึกบัณฑิตที่จบให้ทำงานได้ และยังใช้ประกอบอาชีพอิสระหรือเปิดกิจการของตัวเองได้
  • ได้ฝึกงานหรือเข้าโครงการสหกิจศึกษาในโรงงานอุตสาหกรรมอาหาร เพื่อเรียนรู้และฝึกประสบการณ์การทำงานจริงจากภาคเอกชน
  • เปิดโอกาสให้ฝึกงานระยะสั้นในต่างประเทศ โดยความร่วมมือกับสถาบันต่างๆ เช่น Toyo College of Food Technology ประเทศญี่ปุ่น National Pingtung University of Science and Technology (NPUST) ประเทศไต้หวัน
  • เปิดโอกาสให้ทำวิจัยร่วมกับอาจารย์ เพื่อฝึกทักษะปฏิบัติและการรู้จักคิดแก้ปัญหา
  • เป็นหลักสูตรที่ผสมผสานความรู้ด้านเทคโนโลยีชีวภาพเข้ากับเทคโนโลยีอาหาร โดยเฉพาะการใช้ประโยชน์จากจุลินทรีย์เพื่อแปรรูปผลิตภัณฑ์อาหารหมัก ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมที่เติบโตอย่างต่อเนื่องในประเทศไทย



แนวทางการประกอบอาชีพ

  • นักวิทยาศาสตร์/เทคโนโลยีอาหารในโรงงานอุตสาหกรรมอาหารทุกแห่ง โดยทำหน้าที่ฝ่ายผลิต หรือฝ่ายควบคุม/ประกันคุณภาพ หรือฝ่ายวิจัยและพัฒนา
  • เจ้าหน้าที่ในบริษัทที่ดำเนินธุรกิจเกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมอาหาร เช่น
    • การแปรรูปสินค้าเกษตรเบื้องต้น
    • การผลิต/ขายส่วนประกอบหรือส่วนผสมในอาหาร
    • การผลิต/ขายบรรจุภัณฑ์สำหรับอาหาร
    • การตรวจวิเคราะห์อาหาร
    • การตรวจรับรองระบบคุณภาพหรือความปลอดภัยของอาหาร
    • การผลิต/ขายเครื่องจักรหรืออุปกรณ์ที่ใช้ผลิตอาหาร
    • การจัดเก็บและขนส่งสินค้าเกษตรและอาหาร
    • การนำเข้า/ส่งออกสินค้าเกษตรและอาหาร
    • การวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร
  • ข้าราชการในหน่วยงานรัฐ เช่น สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) สำนักงาน สาธารณสุขจังหวัด กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กรมอนามัย สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) กรมวิชาการเกษตร กรมปศุสัตว์ กรมประมง สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) สถาบันอาหาร กรมวิทยาศาสตร์บริการ เป็นต้น
  • อาจารย์หรือนักวิจัยในมหาวิทยาลัย สถานศึกษา หรือหน่วยงานวิจัยต่างๆ
  • นักโภชนาการหรือเจ้าหน้าที่ในโรงพยาบาลหรือบริษัทที่ดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์เสริมอาหารหรือการส่งเสริมและดูแลรักษาสุขภาพ
  • ธุรกิจส่วนตัวที่เกี่ยวกับการแปรรูปอาหาร


การเข้าศึกษา
สำเร็จการศึกษาระดับ ม.6 หรือเทียบเท่า สายวิทย์-คณิต
เกรดเฉลี่ยไม่ต่ำกว่า 2.00 ใช้วิธีการรับตรง ไม่มีการสอบข้อเขียน
นักศึกษาจากสถาบันอื่นสามารถเทียบโอนวิชาและย้ายเข้ามาศึกษาต่อได้

www.rsu.ac.th/cab/food

 

หลักสูตรธุรกิจอุตสาหกรรมอาหาร สาขาธุรกิจอุตสาหกรรมอาหาร

แนวคิดหรือ ความเป็นมาของการเปิดหลักสูตร
จากความได้เปรียบของประเทศไทยในเรื่องวัตถุดิบทางการเกษตร ที่มีทั้งความหลากหลาย และจำนวนมาก จนนำไปสู่ศักยภาพในการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อาหาร ด้วยเหตุนี้ประเทศไทยจึงมีธุรกิจเกี่ยวกับด้านอาหารเกิดขึ้นมากมายรวมทั้งธุรกิจบริการด้านอาหาร ซึ่งมีส่วนช่วยพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศโดยรวม ธุรกิจด้านอาหารทั้งด้านอุตสาหกรรมการผลิตและการให้บริการจึงเป็นธุรกิจที่มีอนาคตสำหรับประเทศไทย

ในการพัฒนาทรัพยากรบุคคลเพื่อตอบสนองความได้เปรียบของประเทศดังกล่าว การผลิตบัณฑิตของหลักสูตรที่เปิดสอนในสถาบันอื่นๆนั้นส่วนใหญ่กลับเน้นเฉพาะการให้ความรู้ และ ทักษะในสาขาวิชาชีพ เพื่อผลิตบัณฑิตเข้าทำงานเป็นลูกจ้าง (Employee) แต่ไม่มีกระบวนการบ่มเพาะหรือปลูกฝังความคิดที่จะเป็นเจ้าของกิจการให้กับนักศึกษา

ดังนั้นแนวคิดหรือที่มาของการเปิดหลักสูตร เทคโนโลยีบัณฑิต สาขา ธุรกิจอุตสาหกรรมอาหาร จึงเกิดขึ้นเพื่อสร้างความแตกต่างจากหลักสูตรทั่วไปของสถาบันอื่น คือ มีเป้าหมายที่จะสร้างหรือ บ่มเพาะนักศึกษา ตลอด 4 ปี ให้มีความรู้ความสามารถที่จะเป็นนายจ้าง (Employer) หรือ เป็นเจ้าของกิจการ (Entrepreneur) ที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจอุตสาหกรรมอาหาร หรือ ธุรกิจบริการร้านอาหาร ทั้งนี้อยู่บนพื้นฐานของความรู้ความสามารถและทักษะปฏิบัติในวิชาชีพ

แนวคิดการศึกษารูปแบบใหม่      Learning by Doing :  คือ การเรียนรู้จากการทำ
ตลอด 4 ปี นักศึกษาจะเรียนภาคทฤษฎี ในชั้นเรียน ผสมผสานกับ ภาคปฏิบัติจริงทั้งในห้องปฏิบัติการและ สถานปฏิบัติงานจริง รวมทั้งเข้าสู่ กระบวนการบ่มเพาะ เพื่อสร้างผู้ประกอบการรุ่นใหม่

 
จำนวนหน่วยกิต 122 หน่วยกิต
   
ประกอบด้วย  
วิชาศึกษาทั่วไป  30 หน่วยกิต
วิชาเฉพาะ 86 หน่วยกิต*
วิชาเลือกเสรี 6 หน่วยกิต
*รายละเอียดกลุ่มวิชาเฉพาะ ประกอบด้วย

กลุ่มวิชาพื้นฐานวิชาชีพ เพื่อ สร้างความแข็งแรงและปรับพื้นฐานให้กับนักศึกษา เพื่อจะได้สามารถไปเรียนในวิชาชีพด้านเทคโนโลยีอาหารได้  จำนวน 15  หน่วยกิต
กลุ่มวิชาด้านบริหารธุรกิจ (วิชาหลักที่เป็นหัวใจของการบริหารจัดการ เช่น การเป็นผู้ประกอบการ วิชาองค์การการจัดการ วิชาบัญชีเบื้องต้น และวิชาการตลาด เป็นต้น ) จำนวน 21 หน่วยกิต
กลุ่มวิชาด้านเทคโนโลยีอาหาร (วิชาหลักที่เป็นหัวใจสำคัญของเทคโนโลยีอาหาร ) จำนวน 22 หน่วยกิต
กลุ่มวิชา ที่เกี่ยวข้องกับความคิดสร้างสรรค์นวัตกรรมผลิตภัณฑ์อาหาร และ การฝึกงาน  เพื่อบ่มเพาะให้นักศึกษามีความคิดสร้างสรรค์ และ คุ้นเคยกับภาคธุรกิจอาหารที่นักศึกษาสนใจ  16 หน่วยกิต
กลุ่มวิชาเลือก 12 หน่วยกิต เพื่อให้นักศึกษามีโอกาสเลือกเรียนตามความสนใจเฉพาะด้าน ได้แก่
        กลุ่มเทคโนโลยีอาหาร  ได้แก่ วิชาเทคโนโลยีผักและผลไม้แปรรูป วิชาธุรกิจร้านอาหารแฟรนชายส์ วิชาธุรกิจเบเกอรี วิชาธุรกิจกาแฟ ฯลฯ
        กลุ่มด้านการครัว
        กลุ่มด้านบริหารจัดการโรงงานอุตสาหกรรมอาหาร


กระบวนการบ่มเพาะ “ผู้ประกอบการรุ่นใหม่  ”ตลอด 4 ปี
  • ศึกษาดูงานโรงงานอาหารชั้นนำ ใน / หรือ ต่างประเทศ
  • เรียนรู้ และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับนักธุรกิจอาหารที่ประสบความสำเร็จ ตลอด 4 ปี
  • เรียนรู้ภาคทฤษฎี ปรัชญาการบริหารธุรกิจ และ พื้นฐานเทคโนโลยีอาหาร และ การปฏิบัติจริงในโรงงานต้นแบบของคณะเทคโนโลยีอาหาร
  • ฝึกงานที่โรงงานอุตสาหกรรมอาหาร หรือ ธุรกิจอาหารที่นักศึกษาสนใจไม่น้อยกว่า 600 ชั่วโมง
  • สหกิจศึกษา (ฝึกปฏิบัติจริง เสมือนธุรกิจของตัวเอง) ที่โรงงานอุตสาหกรรมอาหาร หรือ ธุรกิจบริการด้านอาหาร 1 ภาคการศึกษา
  • บ่มเพาะความคิดสร้างสรรค์ เกี่ยวกับนวัตกรรมอาหาร ที่นักศึกษาสนใจ และ เสนอผลงานจริง
  • บ่มเพาะการเขียนแผนธุรกิจที่สอดคล้องกับนวัตกรรมอาหารที่นักศึกษาสร้างสรรค์ขึ้น
  • หาแหล่งทุนสนับสนุน หรือ เจ้าของกิจการที่สนใจจะร่วมลงทุนในแผนธุรกิจของนักศึกษาเมื่อสำเร็จการศึกษาไปแล้ว 
 

โครงการความร่วมมือการฝึกปฏิบัติงาน กับภาคเอกชน และ อุตสาหกรรมอาหารชั้นนำเพื่อสร้างบัณฑิตพร้อมเข้าสู่การเป็นผู้ประกอบการ

  • บริษัทการบินไทย
  • บริษัทเอส แอนด์ พี ซินดิเคท จำกัด (มหาชน)
  • บริษัท วีฟู้ดส์ (ประเทศไทย) จำกัด
  • ธุรกิจกาแฟ Salotto ฯลฯ
นักศึกษาสามารถเลือกเข้าโปรแกรมการฝึกงานกับบริษัท ชั้นนำ ด้านธุรกิจอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องดื่มและ ภัตตาคาร เพื่อเรียนรู้ ทักษะปฏิบัติจากมืออาชีพของแต่ละบริษัท หรือ อุตสาหกรรมอาหารที่ประสบความสำเร็จแล้ว โดยมีวัตถุประสงค์  เพื่อมุ่งเน้นการสร้างบัณฑิตพร้อมเข้าสู่การเป็นผู้ประกอบการรุ่นใหม่ ที่สามารถประกอบธุรกิจด้านอุตสาหกรรมอาหาร หรือ ธุรกิจบริการร้านอาหาร ที่พร้อมด้วยความคิดสร้างสรรค์ ทักษะปฏิบัติงาน ความรู้วิชาชีพ (ด้านธุรกิจ และ เทคโนโลยีอาหาร) และ มีระเบียบวินัยในการทำงาน

เป้าหมายของบัณฑิต         เป็นผู้ประกอบการ / นักธุรกิจ / เถ้าแก่น้อย หรือ สามารถทำงานได้ในโรงงานอุตสาหกรรมอาหารชั้นนำ หรือ บริษัท/ ภาคธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาหารและบริการ

คุณสมบัติผู้สมัคร
  • จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย สายศิลปศึกษา / หรือ สายวิทยาศาสตร์
  • จบการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช) ทุกสาขา

ทุนการศึกษา
สำหรับนักเรียนที่มีผลการเรียนระดับมัธยมปลาย เฉลี่ย 3.25 เป็นต้นไป มีสิทธิสมัครขอรับทุนการศึกษา “สร้างผู้ประกอบการรุ่นใหม่ สำหรับการพัฒนาชุมชนระดับท้องถิ่น” ยกเว้นค่าหน่วยกิต ตลอด 4 ปีการศึกษา สำหรับผู้ที่เป็นทายาท หรือ มีกิจการธุรกิจด้านอาหารในชุมชนท้องถิ่น จะได้รับการพิจารณาก่อน

 

cab.rsu.ac.th/food